ตอนนี้ สรุปเนื้อหาจากบทที่ 7 ในหนังสือ Homeschooling For Success
ชื่อบทว่า Finding Your Child's Special Genius ซึ่งนัยว่า
เด็กทุกคนมีอัจฉริยภาพในตัวเอง งานของพ่อแม่ คือ ช่วยหาให้เจอด้วย
เมื่อช่วงต้นยุค 1950s เด็กผู้ชายคนหนึ่งอยากจะได้รางวัลแถบติดเสื้อลูกเสือเพิ่มจากรร. เลยคิดจะทำกิจกรรมถ่ายหนัง พ่อก็ซื้อกล้องถ่ายวิดีโอที่เรียกว่า ซุปเปอร์ 8 ให้ เสร็จแล้วก็พลันเกิดไอเดียอยากถ่ายหนังสยองขวัญแบบนองเลือด แม่ก็เลยบอกว่า งั้นเดี๋ยวต้มเชอร์รีกระป๋องให้ สีแดง ข้นๆ เหมือนเลือด ยืนต้มหมดไปสามสิบกว่ากระป๋อง.....
ไม่กลัว ลูกทำเลอะ ไม่ได้บ่นว่างานยุ่งไม่มีเวลา หรือ ไล่ให้ไปทำอย่างอื่นที่ง่ายกว่านี้ไหม
แต่พ่อแม่กระโจนลงไปช่วยเต็มตัว ย้ายเฟอร์นิเจอร์ในบ้าน เพื่อจะมีที่ถ่ายหนัง
ช่วยทำฉาก หาเสื้อผ้านักแสดง แถมแม่ยังช่วยแสดงด้วยอีกต่างหาก..อุตส่าห์
พาขับรถไปหาทะเลทรายเพื่อเข้าฉาก.....เรื่องนี้แม่เล่าต่อมาอีกหลายสิบปี
เพราะลูกชายชื่อ สตีเว่น สปีลเบิร์ก......
พอจะเห็นภาพบ้างแล้วรึยังคะ...
หนังสือเล่มนี้พูดถึงสไตล์การเรียนรู้ของเด็ก ความสนใจ อัจฉริยภาพ ความสามารถพิเศษ
และความรักหลงใหลในสิ่งต่างๆ เยอะแยะเต็มไปหมด แต่ตอนนี้ลองลืมเรื่อง ความสำเร็จ ก่อน
ลองนึกถึงภาพตอนที่ลูกเพิ่งเกิด..
ตอนที่คุณมองดูทารกคนนี้
ตั้งแต่เส้นผมจนถึงนิ้วเท้าเล็กๆ
สิ่งที่คุณคิด คือ เด็กคนนี้เป็นคนพิเศษจริงๆ
ใช่! เด็กมีความพิเศษในตัวเอง
สิ่งที่พ่อแม่ควรต้องทำ ก็คือ จัดการศึกษาให้ลูกในแบบที่เห็นถึงความพิเศษเฉพาะตัวเขา
โดยเริ่มต้นที่..
การค้นหาสไตล์การเรียนรู้ของเด็ก!
ก่อนอื่นต้องเข้าใจก่อนว่า สไตล์การเรียนรู้ ไม่ใช่ ความฉลาด (Intelligence)
สไตล์การเรียนรู้ คือ วิธีการว่าเด็กรับรู้ข้อมูลต่างๆ อย่างไร เป็นวิธีการเฉพาะตัวตั้งแต่เกิด
ไม่เปลี่ยนแปลง
ส่วน ความฉลาด คือ สิ่งต่างๆ ที่เด็กรู้ ซึ่งเปลี่ยนแปลง ขยายเพิ่มเติมไปตลอดชีวิต
สไตล์การเรียนรู้เป็นเหมือนประตูธรรมชาติที่เด็กใช้เปิดเพื่อเข้าสู่โลกแห่งกระบวนการเรียนรู้
ถ้าพ่อแม่เข้าใจว่าประตูบานไหนเหมาะกับลูก...ก็จะช่วยเปิดประตูการเรียนรู้ได้กว้างและดียิ่งขึ้น
สังเกตและค้นหาว่า ประตูไหนที่เหมาะกับลูก แล้วพูดคุยกับลูกเรื่องนี้...เพื่อว่า
เด็กจะเลือกสื่อการเรียนรู้ต่างๆ ที่เหมาะกับสไตล์การเรียนรู้ของเขาเองได้...
นี่คือ การสร้างพื้นฐานให้ลูกกลายเป็นนักเรียนรู้ตลอดชีวิต (Lifelong learner)
โดยพื้นฐาน สไตล์การเรียนรู้มี 3 แบบ ได้แก่
auditory (ฟังเสียง) visual (มองเห็น) และ kinesthetic (จับต้อง)
กลุ่ม auditory เรียนรู้ได้ดีจากการฟังและการพูดคุย ชอบฟังเพลง เข้าใจเวลาฟังขั้นตอน หรือ ชอบฟังเรื่องเล่า เวลาฟังนิทานจะกระตือรือร้น อยากถามแทรกเพราะรอจนจบแทบไม่ไหว
กลุ่ม kinesthetic เรียนรู้ได้ดีจากการสัมผัส จับต้องและเคลื่อนไหวร่างกาย ชอบจับต้องทุกสิ่งอย่างที่สนใจ ชอบสร้าง ชอบทดลองทำสิ่งต่างๆ โดยใช้มือ (hands-on learner) สนุกเวลาได้สำรวจของจริงจากสิ่งที่เรียน ได้จับต้อง ทดลอง
กลุ่ม visual เรียนรู้ได้ดีจากการมองเห็นและการสังเกต นึกภาพสิ่งที่กำลังเรียนรู้ได้ในหัวและมักคิดอะไรเป็นภาพ ถ้าถามเรื่องที่กำลังสนใจอยู่ ก็มักจะเล่าไม่ถนัดต้องหยิบกระดาษ ดินสอมาวาดให้ดู มีจินตนาการภาพชัดเจนและมักเห็นภาพในหัวก่อนที่จะอธิบายให้คนอื่นเข้าใจได้ มีแรงบันดาลใจจากการอ่าน การเขียน งานศิลปะและสื่อจำพวกกราฟทั้งหลาย (คนแปลก็เพิ่งรู้ว่าตัวเองเป็น visual)
"สังเกตว่าโดยธรรมชาติแล้ว ลูกชอบทำอะไร หรือ
อะไรที่มักดึงดูดความสนใจ"
เช่น ลูกสาวชอบนั่งฟังคุณแม่อ่านนิทาน ชอบฟังเพลงหรือฮัมเพลงบ่อยๆ เวลาฟังพ่อแม่แล้วเข้าใจ และสื่อสารกลับมาได้ดีไหม... ถ้าประมาณนี้ ก็น่าจะเป็นกลุ่ม auditory
หรือ ลูกชายอาจจะชอบสร้าง เล่นดินน้ำมัน ต่อเลโก้ได้นานๆ ชอบใช้มือและร่างกายเคลื่อนไหว ไม่ชอบอยู่นิ่งนานๆ ชอบเต้น ชอบเคลื่อนไหวร่างกาย อย่างนั้นก็น่าจะเป็นกลุ่ม kinesthetic
ลูกไม่ค่อยอดทนนั่งฟังอะไรได้นานๆ ไหม หรือ เผลอแป๊บๆ ก็คว้ากระดาษ ดินสอมาวาดรูป เป็นเรื่องเป็นราว ชอบจ้องมองดูภาพที่สนใจ และมักมองอะไรมานั่งดูเล่นประจำ ถ้าใช่ก็น่าจะเป็น visual พวกคิดอะไรเป็นภาพ
(ลูกชายคนแปลชอบบาสเก็ตบอล ขอดูคลิป NBA ทุกวันแล้วเลียนแบบ ชอบลองหลับตาชู้ตลูกบาสเพราะจำภาพได้ว่า ห่วงอยู่ตรงไหน )
"ลูกมักจะเข้าไปหา หรือ เรียนรู้สิ่งที่สนใจอย่างไร
จับต้อง มองดู หรือ ฟังเสียง"
เมื่อพอได้คำตอบแล้ว ก็ใช้ความรู้นี้ เวลาที่อยากให้ลูกเรียนรู้สื่อ หรือ ทักษะใหม่ๆ
หาอุปกรณ์และกิจกรรมการเรียนรู้วิชาต่างๆ ให้เหมาะสมกับสไตล์การเรียนรู้ของลูก
และเมื่อประตูบานเก่งเปิดออก...เราจะเห็นลูกวิ่งเข้าไปสู่ทุ่งกว้างแห่งการเรียนรู้อย่างมีความสุขค่ะ
Credit: Homeschooling for Success
ตอนต่อไป เป็นเรื่องการค้นหาและส่งเสริมอัจฉริยภาพของลูกกันค่ะ
